«Στην Δύση εικονογραφημένος περιπεσών είναι ο ίδιος ο Χριστός και καλός σαμαρείτης ο άνθρωπος. Είναι σαφής ο συμβολισμός. Ο περιθάλπων τον αδελφό του, περιθάλπει καθηκοντικά τον ίδιο τον Θεό, όπως θα έκανε κάθε τίμιος και αξιοσέβαστος χριστιανός.
Στην ανατολή σαμαρείτης είναι ο Χριστός και περιπεσών ο άνθρωπος. Η διάσταση είναι μυστηριακή. Ο Χριστός κατερχόμενος με όχημα την ανθρώπινη φύση επιχέει έλαιον και οίνον στον πληγωμένο άνθρωπο στο πανδοχείο της Εκκλησίας. Η παραβολή είναι θεοκεντρική».
Ο Σαμαρείτης θεολογικά είναι ο ενανθρωπίσας Υιός του Θεού, που λόγω του γιγαντώδους ζητήματος «της θεοδικίας» νομίζεται από πολλούς ως εχθρός του ανθρώπου. Πρώτα ο Ιησούς απορρίπτει θεολογικά και παραβολικά την «θεοδικία» και κατόπιν καλεί κάθε «νομικό» άνθρωπο να τον μιμηθεί - «ὁ δὲ εἶπεν· ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ’ αὐτοῦ. εἶπεν οὖν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως» – σε όλες τις διαστάσεις: κίνητρα, πρακτική, στόχο.
Ας δούμε όμως ακόμα μερικά αξιοσημείωτα στην παραβολή, όπως τα έχει υπογραμμίσει στον άμβωνα του ναΐσκου του Μετοχίου του Οσίου Λουκά στην Πάτρα ο πολιός τώρα γέροντας παπα Νίκος Φαναριώτης:
1) Ο άνθρωπος κατέρχεται από τον λόφο των Ιεροσολύμων προς την Ιεριχώ και καταληστεύεται. Πρόκειται για τον «Αδάμ» που κατήλθε από το στάδιο του θείου Φωτισμού στα βιολογικά επίπεδα και έγινε «ημιθανής»: «Κάποιος άνθρωπος, ο Αδάμ βεβαίως, και οι μετ’ αυτών κατέβηκε από την Ιερουσαλήμ δηλαδή απ’ την Εδέμ, προς τον κόσμο, προς την Ιεριχώ, και εκεί έπεσε στους ληστές, τους δαίμονες, οι οποίοι τον λήστεψαν αλλά δεν μπόρεσαν παρ’ όλες τις πληγές να τον σκοτώσουν. Τον άφησαν ημιθανή, γιατί ο διάβολος δεν έχει το δικαίωμα να σκοτώνει τον άνθρωπο, να τον βασανίζει όταν του Δώσει το δικαίωμα, αλλά η ζωή και ο θάνατος είναι στα χέρια του Παντοκράτορα».
2) Ο Ιησούς εγκατέλειψε την, κατά το φαινόμενο, θεϊκή τέρψη, όπως και ο Σαμαρείτης παράτησε την όποια «δουλειά» και «στόχους» είχε για χάρη του ληστευμένου ανθρώπου: «Το πρώτο που έκανε είναι ότι εγκατέλειψε τη δουλειά του, τον θρόνο του πατρός, ίσως εγκατέλειψε ως Σαμαρείτης κάποιο πανηγύρι που θα πήγαινε σε κανένα μοναστήρι για ευλογία, ή και την εκκλησία ακόμα, τον εκκλησιασμό, διότι στο δρόμο βρήκε άνθρωπο μισοπεθαμένο που είχε ανάγκη, ή πήγαινε σε κάποιο κήρυγμα ή δεν ξέρω σε κάποιο κύκλο, όλα αυτά τα εγκατέλειψε, τα ανέβαλε όλα και έσκυψε επάνω στον πεσόντα, πράγμα που δεν έκαναν οι άλλοι, αυτό είναι το πρώτο. Μετά εξέβαλε από το σακίδιο του έλεον, οίνον όπως ξέρουμε, τον ανακούφισε με το λάδι, τον έπλυνε με το κρασί, τον έβαλε πάνω στο άλογό του και στο τέλος τον παρέδωσε στους πανδοχείς».
3) Δεν είναι άμοιρη η σειρά των γιατρικών πάνω στο ληστευμένο άνθρωπο. Πρώτα το λάδι, δηλαδή την κατανόηση, ευσπλαχνία, ανθρωπιά και έλλειψη κριτικής. Μετά το κρασί, δηλαδή το οινόπνευμα που «τσούζει» για να καταπολεμηθούν τα μικρόβια, δηλαδή η ασκητική θεολογία με την οποία απομακρύνονται σιγά σιγά οι λόγοι που δίνουν δικαιώματα στις ληστείες των «λογισμών». Κατόπιν κουβαλιέται με το ζωντανό (κτήνος), δηλαδή με το ίδιο το κορμί του στο συλλογικό υποκείμενο-θεραπευτήριο, το πανδοχείο που λέγεται Εκκλησία και δέχεται τους πάντες, ανεξάρτητα αν κάποιοι γιατροί δεν είναι και τόσο της προκοπής.
«…Επήγε στο Πανδοχείο τον άρρωστο, του έδωσε τα μέσα να τον θεραπεύσει, τους έδωσε τα δύο δηνάρια, δηλαδή το σώμα Του και το αίμα Του. Και δεν αρκέστηκε μόνο στα δύο δηνάρια αλλά του λέει: «Μη λυπηθείς έξοδα. Ότι αν προς δαπανήσεις εγώ θα στα δώσω όταν έρθω» Και προσδαπανά επιπλέον η εκκλησία.Έχει το σώμα και το αίμα του Χριστού τα δύο δηνάρια, τα οποία ο ίδιος τα παρέδωσε και μόνο η Ορθόδοξη εκκλησία του Χριστού τα έχει, οι άλλες τα πετάξανε και δεν έχουν τίποτα, και προσδαπανά. Έχει την εξομολόγηση, έχει τα ευχέλαια, έχει τις αρτοκλασίες, έχει τις ακολουθίες, έχει τις ευλογίες, έχει τα προσκυνήματα, έχει τα λείψανα, έχει τα μνημόσυνα, και τι δεν έχει η εκκλησία. Αυτά είναι τα παραπάνω που δαπανά η εκκλησία και έχει όλα τα μέσα και όλα τα έξοδα πληρωμένα για να σώσει εκείνο που θέλει να πάει να σωθεί εις το Πανδοχείο…».
4) Οι πανδοχείς δε ρώτησαν ποιος είναι ο «ημιθανής». Γιατί όλοι οι άνθρωποι που δεν είμαστε πλήρως νεκροί, έχουμε τη δυνατότητα θεραπείας και ολοκλήρωσης από την κτηνώδη «αλλοτρίωση». Τους δέχονται όλους, αρκεί να μην είναι «λύκοι με ένδυμα προβάτου». «…Η εκκλησία είναι νοσοκομείο. Είναι θεραπευτήριο η εκκλησία. Αυτό είναι η εκκλησία. Ούτε κόμμα είναι ούτε σωματείο ούτε οργάνωση είναι ούτε ιδεολογικό σύστημα είναι, τίποτα απ’ αυτά δεν είναι. Η εκκλησία είναι ό,τι έχει πάντα ανάγκη η κοινωνία. Είναι άρρωστη η κοινωνία και η εκκλησία είναι το νοσοκομείο. Το θεραπευτήριο. Και δέχεται το νοσοκομείο τούς πάντες. Όταν πάτε στο νοσοκομείο δε θα σας ρωτήσουν ποιο κόμμα είστε και τι πιστεύετε και ποια είναι τα ιδεολογικά σας φρονήματά και τα τέτοια. Θα σε δεχτεί γιατί πεθαίνεις. Αρκεί να Θες να πας στο νοσοκομείο. Το πικρό με μας είναι ότι δε θέλουμε να πάμε στο νοσοκομείο, στο θεραπευτήριο, που λέγεται εκκλησία"...
*******
Όποιος επιθυμεί μπορεί να διαβάσει τη συνέχεια της ανάλυσης στην πολύ κατά τη γνώμη μου αξιόλογη ιστοσελίδα "manitaritoubounou"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου